De eerste doula:
In de jaren tachtig werd er in Guatemala een onderzoek uitgevoerd naar het geven van borstvoeding. Het onderzoek werd uitgevoerd door studenten. Ze interviewden vrouwen hierover in de kraamtijd. Een van de studenten was Wendy Kennel, Wendy nam haar taak ruim op en knoopte soms praatjes aan met vrouwen die op punt stonden te bevallen. Na verloop van tijd werd duidelijk dat de moeders waar Wendy contact mee had gehad de bevalling opmerkelijk snel verliep. Het grote verschil bleek veroorzaakt te worden door het feit dat Wendy als het zo uitkwam ook bij hen bleef tijdens de bevalling. Ze steunde hen door moed in te spreken, massage of tegendruk in de rug te geven en ze bleef bij hen tot de baby was geboren. Dit was absoluut tegen alle regels in en haar resultaten werden uit het onderzoek geschrapt.
De wetenschappers zagen echter ook dat Wendy door haar eigenzinnige optreden iets heel bijzonders zichtbaar had gemaakt. Haar aanwezigheid bij de barende vrouwen had een verrassend effect. Op de één of andere manier verliepen de bevallingen allemaal sneller. Dit was reden genoeg om binnen het jaar een nieuw onderzoek te starten naar dit speciale effect op het verloop van de baring. Bij het tweede onderzoek beviel de ene groep vrouwen met iemand zoals Wendy aan hun zijde. Deze vrouw werd aangeduid als ‘bevallingscoach’ of ‘doula’. De andere groep vrouwen kreeg de gebruikelijke zorg.
Uit het onderzoek bleek dat vrouwen die continu werden bijgestaan door een andere vrouw een kortere bevalling hadden, minder pijn ervoeren en minder medische ingrepen nodig hadden. En zo is het beroep ‘doula’ ontstaan. Steeds meer Amerikaanse vrouwen wilden een doula bij hun bevalling. Langzaam maar zeker verspreidde dit begrip zich over de wereld.
De Amerikaanse doula-beweging heeft dit woord herontdekt en nu is het over de hele wereld in gebruik voor degenen die de barende vrouw en haar partner bijstaat tijdens de bevalling. Je kunt doula’s onder andere vinden in Amerika, Canada, England, Hongarije, Zwitserland, Griekenland, Z-Afrika, Brazilië, Australië,… in al die landen gebeurt een bevalling in het algemeen in een ziekenhuis en daar zijn doula’s vaak de hele tijd aanwezig om de vrouw bij te staan en om haar spreekbuis te zijn. Vooral ook bij thuisbevallingen zie je vaak dat mensen een doula-begeleiding aangaan. Ze willen graag de hele bevalling iemand om zich heen hebben die dit vaker heeft meegemaakt en die de nodige kennis in huis heeft. Dat biedt een stukje rust en zekerheid, waardoor de vrouw zich beter kan overgeven aan het geboorteproces en niet wordt geplaagd door stress en zorgen.
De doula in België
In Nederland zijn de doula’s al sinds ongeveer 8 jaar actief bezig met de begeleiding van zwangere vrouwen én hun partner. In België zie je ze ook steeds meer. Wat is de rol van de doula in België nou precies? Als een vrouw ervoor kiest om in het ziekenhuis te gaan bevallen, of ze heeft een medische indicatie waardoor dit noodzakelijk is, kan de doula een erg belangrijke rol spelen.
Wanneer een vrouw/koppel er voor kiest om naast de begeleiding van een vroedvrouw, een doula als extra ondersteuning bij de bevalling te nemen, maken ze vaak al kennis tijdens de zwangerschap. In een aantal gesprekken worden alle wensen, zorgen en angsten besproken. De doula komt aan het begin van de weeën al naar de vrouw toe en is dan ook vaak al thuis aanwezig. Bij de overstap naar het ziekenhuis gaat ze mee en blijft ze aan de zijde van de barende vrouw. Veel onbekende gezichten en een wat klinische omgeving zouden de barende vrouw kunnen afleiden, de doula zorgt er, samen met de partner, voor dat de vrouw zichzelf en haar proces kan (her)vinden zodat ze de bevalling krachtig en sereen kan ervaren. De doula zorgt ervoor dat er aandacht is voor de wensen van de vrouw, zij maakt daarbij vaak gebruik van een geboorteplan/ wensenlijst die vóór de bevalling wordt gemaakt. Een andere belangrijke taak van de doula is het ondersteunen van de partner. Uitleg geven over wat er gebeurd en aangeven welke mogelijkheden er zijn, is daarbij erg belangrijk. Een doula zal nooit tussen partner en vrouw in gaan staan, maar ze zal hen beiden op een persoonlijke manier ondersteunen tijdens dit prachtige moment in hun leven.
Ook tijdens thuisbevallingen zijn doula’s vaak aanwezig. Hun rol is in de thuissituatie weliswaar anders, de continue ondersteuning blijft. Ook zal ze vooraf een wensenlijst maken, want wensen zijn er altijd, maakt niet uit waar je bevalt…
Als iemand thuis gaat bevallen zal de doula ook een groot gedeelte van de bevalling bij het koppel zijn. Zij houdt het verloop van het proces in de gaten en zorgt ervoor dat het koppel zich zo goed als mogelijk voelt. Denk daarbij aan het zorgen voor eten en drinken, het voorstellen van andere posities tijdens het opvangen van de weeën, het masseren van de vrouw, af en toe een ondersteunend woord of een aai over de bol… Iedereen is anders en een goede doula ziet welke behoeften er op bepaalde momenten zijn en doet daar wat mee…
Doula’s binnen het GIC
Sinds mei zijn er 3 doula’s die mee bevallingen begeleiden in het GIC. Esther , Line en Veerle . Elke doula heeft zijn eigenheid, maar ze hebben allemaal hetzelfde doel: meehelpen aan een onvergetelijke en mooie geboorte van baby’s.
Hun werk als individuele doula en doula als aanvulling op de vroedvrouwen binnen het GIC verschilt hierin dat ze tijdens de zwangerschap vaak nog niet in beeld komen, maar pas tijdens de laatste uurtjes van de bevalling. Wil je echter eerder kennismaken, dan kan dit natuurlijk ook.